24 kwietnia 2024r.
Emedica.pl - Internetowy serwis dla Pacjentów
Emedica.pl - Internetowy serwis dla Pacjentów
 
Synonimy  ->
Nerczyca
Opis  ->
Charakteryzuje się masywnym białkomoczem (zazwyczaj pow. 3,5 g/dobę), obniżeniem stężenia białka w surowicy oraz obrzękami. Może wystąpić w każdym wieku, zarówno u dzieci, jak i dorosłych.
Objawy  ->
  • Obrzęki (początkowo dyskretne, mogą dotyczyć tylko okolicy kostek, pojawiają się w ciągu dnia i ustępują po nocy; w ciężkim zespole nerczycowym mogą obejmować całe ciało; miękkie, podatne na ucisk, skóra nad nimi napięta).
  • Wodobrzusze (płyn zbiera się w jamie otrzewnej, również w jamach opłucnowych powodując duszność)
  • Osłabienie, uczucie zmęczenia
  • Brak łaknienia, rzadziej nudności i wymioty
  • Bóle głowy (cząsto)
  • Pieniący się mocz

    Szybkiego kontaktu z lekarzem wymaga:
  • Pojawienie się drgawek (może świadczyć o obrzęku mózgu)
  • Objawy infekcji z gorączką
  • Gwałtowne narastanie obrzęków
  • Nagłe zmniejszenie ilości oddawanego moczu (szczególnie poniżej 500 ml) zwłaszcza towarzyszące bólowi w boku
  • Przyczyny  ->
    Do uszkodzenia błony sączącej kłębuszków nerkowych może dochodzić w przebiegu takich chorób, jak:
  • Kłębuszkowe zapalenie nerek (tzw. pierwotne)
  • Cukrzyca
  • Zatrucie ciążowe
  • Toczeń rumieniowaty układowy
  • Zapalenia naczyń
  • Szpiczak mnogi
  • Chłoniak
  • Zapalenie wsierdzia
  • Nowotwory płuc, sutka, żołądka, nerek, jelita grubego (czasami)
  • Przewlekłe wirusowe zapalenie wątroby B lub C
  • Choroba posurowicza
  • Reakcja na leki (preparaty złota, Cuprenil i inne)
  • Zapobieganie  ->
    Jedyną metodą zapobiegania jest wczesne, prawidłowe leczenie chorób, w przebiegu których może wystąpić zespół nerczycowy.
    Przebieg  ->
    Przebieg jest zależny od rodzaju choroby podstawowej, która doprowadziła do zespołu nerczycowego, jej zaawansowania i odpowiedzi na leczenie.
    W wielu przypadkach objawy zespołu nerczycowego trwają przez wiele lat. Mogą ustępować (tzw. okres remisji) i nawracać (typowe dla kłębuszkowych zapaleń nerek). Remisja może być tylko częściowa – zmniejszenie ilości białka traconego z moczem. U części chorych żadne leki nie powodują zmniejszenia białkomoczu.
    Powikłania  ->
  • Zakażenia bakteryjne skóry, układu oddechowego i moczowego
  • Powikłania zakrzepowo-zatorowe (zakrzepica żył głębokich kończyn dolnych, żył nerkowych, zatorowość płucna)
  • Ostra niewydolność nerek
  • Przewlekła niewydolność nerek
  • Przyspieszony rozwój miażdżycy
  • Badania  ->
    Rozpoznanie wymaga wykonania badania ogólnego moczu, 24-godzinnej zbiórki moczu na obecność białka, oznaczenia zawartości białka w surowicy. Lekarz może zalecić wykonanie innych badań krwi, takich jak: OB, morfologia, stężenie sodu, potasu, glukozy, kreatyniny, cholesterolu, trójglicerydów, elektroforezy białka, jak również badania ultrasonograficznego nerek. Może być konieczna hospitalizacja w celu wykonania dalszych badań, jak np. biopsja nerkowa.
    W przypadku narastających obrzęków należy zapisywać ilość płynów spożywanych w ciągu doby oraz mierzyć dobową ilość wydalanego moczu. Próbka moczu z dobowej zbiórki może być przydatna w celu oceny ilości wydalanego białka z moczem. Należy również odnotowywać poranną wagę – jej szybki wzrost świadczy o zatrzymywaniu płynów w organizmie.
    Cel leczenia  ->
  • Zmniejszenie białkomoczu (jest głównym i najważniejszym celem, nie zawsze jednak możliwym do osiągnięcia)
  • Zwalczanie obrzęków poprzez ograniczenie soli w diecie i stosowanie leków moczopędnych
  • Zapobieganie powikłaniom zatorowo-zakrzepowym poprzez stosowanie leków hamujących agregację płytek
  • Obniżenie poziomu cholesterolu przez stosowanie diety z ograniczeniem tłuszczów zwierzęcych oraz leków obniżających poziom lipidów
  • Zwalczanie towarzyszących infekcji
  • Leczenie  ->
    Zalecenia ogólne
  • Leczenie dietetyczne powinno zostać skonsultowane z lekarzem. U osób z utrzymującymi się obrzękami zazwyczaj zaleca się ograniczenie białka w diecie (do 1 g/kg masy ciała + 50% białka traconego z moczem), tłuszczów zwierzęcych i soli (poniżej 2 g na dobę). Oznacza to w praktyce znaczne ograniczenie spożycia mięsa (zwłaszcza wieprzowiny), wędlin, serów oraz nie dosalanie potraw. Korzystna jest dieta wegetariańska.
  • Zalecane jest ograniczenie aktywności fizycznej w okresie nasilenia obrzęków – leżenie w łóżku.
  • Nie zaleca się opalania
  • Lekarz może zalecić ograniczenie ilości przyjmowanych płynów
  • Szczepienia, poza szczepieniami przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B są nie zalecane

    Leczenie farmakologiczne
    Leczenie jest uzależnione od przyczyny – choroby leżącej u podłoża zespołu nerczycowego i może obejmować
  • Kortykosterydy (Encorton) lub leki immunosupresyjne (np. Endoxan, Neoral).
  • Niezależnie od przyczyny (z pewnymi wyjątkami) leki moczopędne (najczęściej Furosemid, Torasemid, Spironol), niespecyficznie zmniejszające białkomocz (np. Enarenal, Inhibace), hamujące agregację płytek (np. Acard, Aclotin, Ticlid, Ticlo), obniżające stężenie cholesterolu (np. Lovastin, Zocor).
  • Podpis  ->
    Opracował
    dr n. med. Jerzy Chudek

    Nota prawna


    Prezentowane strony mają charakter edukacyjny. Ogólne informacje na temat chorób i zasad postępowania w żadnym stopniu nie zastępują fachowej porady lekarskiej. Pomimo rygorystycznego przestrzegania ogólnie przyjętych zasad tworzenia serwisów medycznych ustalonych przez Health on the Net Foundation i weryfikacji prezentowanych treści przez uznane Autorytety medyczne, twórcy serwisu nie biorą żadnej odpowiedzialności, ani pośredniej ani bezpośredniej, za sposób wykorzystania i interpretowania informacji zawartych w serwisie.