29 marca 2024r.
Emedica.pl - Internetowy serwis dla Pacjentów
Emedica.pl - Internetowy serwis dla Pacjentów
 
Opis  ->
Do tej grupy urazów należą wszelkiego rodzaju rany (vulnus), otarcia (excoriatio), zadrapania (abrasio) oraz podbiegnięcia krwawe/siniaki (sugillatio, suffusio sanguinis).
Objawy  ->
  • Rany, otarcia, zadrapania
  • Głębokie i rozległe ubytki skóry
  • Mniej lub bardziej rozległe krwawienia
  • Siniaki


  • Kontaktu z lekarzem wymaga:
  • Zabrudzenie rany utrzymujące się pomimo 15-minutowego przemywania
  • Głębokie i rozległe rany wymagające zaopatrzenia przez chirurga
  • Głęboki i rozległy ubytek skóry, który może wymagać przeszczepu skóry
  • Niewielkie zranienia lub zadrapania, wyglądające na zakażone – z towarzyszącym obrzękiem i zaczerwienieniem, czasem czerwoną pręgą zaczynającą się w miejscu zranienia lub z wyciekiem ropy
  • Osoba zraniona, która nie otrzymała w ciągu ostatniego roku anatoksyny przeciwtężcowej (zastrzyku przeciwtężcowego)
  • Pojawianie się siniaków nie spowodowanych urazem lub rozległych siniaków będących wynikiem stosunkowo niewielkiego urazu (może to świadczyć o istnieniu zaburzeń krzepnięcia krwi)
  • Rozwijające się zakażenie rany – narastający ból, obrzęk i zaczerwienienie wokół rany, pojawienie się wycieku ropy
  • Brak gojenia się rany po 7 dniach


  • Szybkiego kontaktu z lekarzem wymaga:
  • Duże krwawienie, którego nie udaje się zatamować (możliwość uszkodzenia naczynia tętniczego)
  • Rozległy uraz kończyny, rany głowy, klatki piersiowej i brzucha; w takich sytuacjach powinno się ranę zabezpieczyć przy pomocy jałowego opatrunku
  • Krwawienie, które nie ustaje pomimo 10-minutowego ucisku (przy pomocy jałowej gazy) na miejsce zranienia oraz głębokie rany, w których dnie widać kość lub uszkodzone ścięgna
  • Skóra szeroko przecięta lub widoczny jej ubytek – te zranienia będą prawdopodobnie wymagały zeszycia, szczególnie gdy zlokalizowane są na twarzy
  • Przebieg  ->
  • W celu uzyskania wąskiej i słabo widocznej blizny stosowany jest szew pierwotny rany (zakładany bezpośrednio po zranieniu), dzięki czemu rany goją się przez tak zwany rychłozrost
  • Gdy rana nie jest zeszyta, gojenie odbywa się przez ziarninowanie, w wyniku czego powstaje szeroka, często wypukła i kosmetycznie niezadowalająca blizna. Takie postępowanie jest jednak niezbędne w przypadku ran zakażonych i powstałych po nacięciu ropni
  • Rana goi się wolniej w przypadku zastosowania szwu odroczonego, tj. szwu zakładanego po upływie 4-5 dni od zranienia, gdy lekarz uzyska pewność, że rana nie jest zakażona. Takie postępowanie wybiera się często w przypadku ran znacznie zabrudzonych, po pokąsaniu przez zwierzęta, a także gdy pacjent zgłasza się do lekarza później niż po 12–24 godzinach od zranienia. Jednak nawet w przypadku planowanego szycia odroczonego rany powinna ona być jak najszybciej zaopatrzona przez lekarza
  • Leczenie  ->
    Zalecenia ogólne
  • W przypadku siniaków (podbiegnięcia krwawe) – bezpośrednio po urazie należy przyłożyć do miejsca zasinienia kostkę lodu lub woreczek z lodem, aby zatamować krwawienie z drobnych naczyń podskórnych, które jest powodem powstawania siniaków. Po upływie 48 godzin od urazu można zacząć stosować ciepłe, wilgotne okłady w miejscu siniaka trzy razy dziennie – przyspieszy to jego wchłanianie
  • Bezpośrednio po urazie należy uciskać zranione miejsce przy pomocy jałowego kawałka gazy aby zatamować krwawienie; nie jest wskazane zakładanie opasek uciskowych powyżej miejsca zranienia
  • Po zatrzymaniu krwawienia należy ranę delikatnie przemyć letnią, bieżącą wodą i mydłem
  • Widocznie zabrudzoną ranę zaleca się bardzo delikatnie oczyścić szczoteczką i po oczyszczeniu przykryć czystym gazikiem, zabandażować bardzo nieznacznie uciskając lub zabezpieczyć gotowym plastrem z opatrunkiem

  • Powyższe zalecenia mają jedynie charakter orientacyjny – w razie jakichkolwiek wątpliwości, szczególnie jeśli zranienie dotyczy dziecka, należy jak najszybciej skontaktować się z lekarzem

    Leczenie farmakologiczne
    Zwykle wystarczające są leki przeciwbólowe dostępne w aptece bez recepty (można zasięgnąć porady farmaceuty).
    Leczenie operacyjne  ->
  • Rany, których brzegi nie przylegają ściśle do siebie zwykle wymagają zeszycia. Zazwyczaj zeszyć należy także każdą ranę dłuższą niż 1 cm, a na twarzy, ze względów kosmetycznych, już zranienia dłuższe niż około 0,5 cm
  • Każde zranienie wymagające zeszycia powinno być zaopatrzone szwem pierwotnym w ciągu pierwszych 12 godzin. W przypadku ran zlokalizowanych na głowie (na twarzy i w obrębie skóry owłosionej), dzięki dobremu ukrwieniu tego obszaru, szew pierwotny można założyć w ciągu 24 godzin od zranienia
  • Rany zabrudzone powinny jak najszybciej zostać opracowane chirurgicznie – oczyszczone, wypłukane i zeszyte. Im szybciej zeszyje się ranę, tym mniejsze jest ryzyko jej zakażenia
  • Podpis  ->
    Opracował
    lek. med. Robert Olewiński

    Nota prawna


    Prezentowane strony mają charakter edukacyjny. Ogólne informacje na temat chorób i zasad postępowania w żadnym stopniu nie zastępują fachowej porady lekarskiej. Pomimo rygorystycznego przestrzegania ogólnie przyjętych zasad tworzenia serwisów medycznych ustalonych przez Health on the Net Foundation i weryfikacji prezentowanych treści przez uznane Autorytety medyczne, twórcy serwisu nie biorą żadnej odpowiedzialności, ani pośredniej ani bezpośredniej, za sposób wykorzystania i interpretowania informacji zawartych w serwisie.