13 października 2024r.
Emedica.pl - Internetowy serwis dla Pacjentów
Emedica.pl - Internetowy serwis dla Pacjentów
 
Synonimy  ->
Cholecystektomia, usunięcie woreczka żółciowego
Wskazania do zabiegu  ->
  • Zabieg wykonywany jest najczęściej w przypadku stwierdzenia w pęcherzyku żółciowym kamieni, które wywołują dolegliwości, takie jak bóle i gniecenie w prawej górnej części brzucha, uczucie pełności w żołądku, nudności i wymioty gorzką treścią, zwykle pojawiające się po obfitym posiłku. Rozpoznanie kamicy pęcherzyka żółciowego wymaga w takim przypadku potwierdzenia w badaniu ultrasonograficznym (usg) jamy brzusznej. W tej grupie pacjentów zabieg operacyjny wykonuje się w trybie planowym, a więc po starannym przygotowaniu pacjenta, w terminie najbardziej dla niego korzystnym
  • Cholecystektomię w trybie ostrodyżurowym (nagłym) wykonuje się u pacjentów z objawami niebezpiecznych powikłań kamicy pęcherzyka żółciowego, takich jak ostry stan zapalny, wodniak lub ropniak pęcherzyka. W tym przypadku zabieg operacyjny wykonywany jest jak najwcześniej od wystąpienia objawów, zwykle w ciągu pierwszego dnia pobytu pacjenta w szpitalu
  • Wskazaniem do zabiegu jest też podejrzenie złośliwego lub łagodnego (polip) nowotworu pęcherzyka żółciowego. Są to choroby bardzo rzadkie, zwykle nie dające wyraźnych objawów i dlatego rozpoznawane najczęściej przypadkowo
  • Przeciwwskazania do zabiegu  ->
  • Brak zgody pacjenta na zabieg operacyjny
  • Ciężki stan ogólny pacjenta, zwłaszcza niewyrównane, groźne choroby ogólnoustrojowe, takie jak choroba niedokrwienna serca, niewydolność krążenia, niewydolność oddechowa, zaburzenia rytmu serca, nadciśnienie tętnicze. U większości pacjentów choroby te można jednak, pod warunkiem starannego leczenia i współpracy ze strony chorego, doprowadzić do stanu, w którym zabieg operacyjny można będzie bezpiecznie wykonać. Pacjenci wymagający usunięcia pęcherzyka żółciowego w trybie ostrodyżurowym nie mogą być odpowiednio przygotowani do zabiegu ze względu na brak czasu, dlatego u tych chorych operacja wiąże się zwykle z większym ryzykiem. Z tego powodu korzystne jest usunięcie pęcherzyka żółciowego w okresie choroby, w którym kamienie już powodują objawy, ale jeszcze nie doszło do rozwoju żadnego powikłania
  • Ropne choroby skóry brzucha zwykle wymagają wyleczenia przed zabiegiem operacyjnym
  • Cel zabiegu  ->
    Zabieg operacyjny ma na celu dokładne oddzielenie pęcherzyka żółciowego od otaczających go narządów, a następnie, po odnalezieniu i zabezpieczeniu (podwiązaniu) zaopatrujących go naczyń krwionośnych oraz przewodu pęcherzykowego (łączącego pęcherzyk z przewodem żółciowym wspólnym), usunięcie pęcherzyka wraz ze znajdującymi się w jego wnętrzu kamieniami.
    Przygotowanie  ->
  • Staranne wyrównanie ewentualnych chorób ogólnoustrojowych, co zwykle wymaga współpracy internisty (lekarza rodzinnego) z chirurgiem i anestezjologiem
  • Podstawowe badania dodatkowe wykonywane zwykle przed operacją (zdjęcie rentgenowskie klatki piersiowej, EKG, badania laboratoryjne, oznaczenie grupy krwi)
  • Zakaz jedzenia i picia przez 6 godzin przed zabiegiem
  • Bezpośrednio przed zabiegiem kąpiel i delikatne golenie nadmiaru owłosienia na brzuchu
  • Opis zabiegu  ->
  • Cholecystektomię wykonuje się w znieczuleniu ogólnym (narkoza – pacjent śpi w czasie zabiegu)
  • Usunięcie pęcherzyka żółciowego można wykonać dwiema metodami – tak zwaną klasyczną (tradycyjną, otwartą) i laparoskopową
  • Cholecystektomia tradycyjna polega na nacięciu brzucha w jego górnej części (cięcie przebiega pionowo w dół lub skośnie, pośrodku jamy brzusznej lub po jej prawej stronie), a następnie po odnalezieniu pęcherzyka, podwiązaniu jego naczyń i przewodu pęcherzykowego, na usunięciu go w całości
  • Cholecystektomia laparoskopowa różni się od tradycyjnej tym, że chirurg nie wykonuje dużego cięcia na brzuchu, lecz jedynie kilka (zwykle trzy lub cztery) niewielkie otwory, przez które wprowadza do wnętrza jamy otrzewnej specjalną niewielką kamerę oraz długie i cienkie narzędzia chirurgiczne. Tak więc cały przebieg zabiegu, który jest bardzo podobny jak w metodzie tradycyjnej, lekarze obserwują na ekranie monitora. Aby wnętrze jamy otrzewnej stało się lepiej widoczne, do jej wnętrza pompuje się specjalny, całkowicie nieszkodliwy gaz, który unosi powłoki brzucha do góry. Gaz ten usuwany jest z wnętrza jamy brzusznej (wchłaniany do naczyń krwionośnych i wydalany podczas oddychania) w ciągu kilku dni po zabiegu operacyjnym. Obecnie cholecystektomia laparoskopowa stała się podstawową metodą usuwania pęcherzyka żółciowego i w wielu oddziałach liczba pacjentów operowanych w ten sposób przewyższa liczbę chorych operowanych tradycyjnie. Wybór danej metody operacyjnej jest jednak kwestią woli pacjenta, który podejmuje decyzję w porozumieniu z operującym chirurgiem
  • Należy podkreślić, że w razie jakichkolwiek trudności w trakcie przeprowadzania zabiegu metodą laparoskopową chirurg zadecydować może o zmianie metody operacyjnej, naciąć jamę brzuszną i przeprowadzić zabieg w tradycyjny sposób. Decyzja taka jest zawsze podyktowana dobrem pacjenta i nie można jej traktować jako błędu lekarza
  • Niezależnie od metody operacyjnej, po zabiegu w jamie brzusznej pacjenta pozostawia się zwykle na kilka dni dren, czyli cienką rurkę, przez którą na zewnątrz wypływać może krew lub inny gromadzący się często po operacji płyn
  • Przebieg  ->
  • Po zabiegu operacyjnym pacjent najczęściej powraca na swoją salę, jedynie w wyjątkowej sytuacji wymagać może dłuższego pobytu na sali pooperacyjnej lub w oddziale intensywnej opieki medycznej
  • W przypadkach niepowikłanych pacjent może pić i jeść już w ciągu pierwszych 24 godzin po zabiegu operacyjnym
  • Także w pierwszej dobie pooperacyjnej pacjent powinien zacząć siadać na łóżku, a następnie wstawać i chodzić, choć zwykle pierwszy spacer po zabiegu powinien odbyć się pod opieką rehabilitanta lub członka rodziny
  • Po zwykle nie dłuższym niż kilka dni pobycie w szpitalu pacjent wraca do domu, a po upływie dwu-, trzytygodniowego okresu rehabilitacji powraca do pełnej aktywności zawodowej. Ze względu na możliwość powstania przepukliny w bliźnie pooperacyjnej zwykle należy unikać przez około dwa, trzy miesiące intensywnego wysiłku fizycznego (sport)
  • Jeżeli ze względu na dolegliwości przed zabiegiem operacyjnym pacjent musiał stosować dietę, to po operacji zwykle możliwy jest powrót do bardziej urozmaiconego sposobu odżywiania
  • Możliwe powikłania  ->
  • Krwawienie do wnętrza jamy otrzewnej wymagające zwykle powtórnego zabiegu operacyjnego celem jego zatrzymania
  • Wyciek żółci do jamy otrzewnej w wyniku nieprawidłowego zabezpieczenia (podwiązania) przewodu pęcherzykowego lub obecności dodatkowych, niewidocznych w czasie zabiegu przewodów pęcherzykowych
  • Uszkodzenie w trakcie operacji przewodu żółciowego wspólnego prowadzące do wystąpienia żółtaczki, a nawet do ciężkiego uszkodzenia wątroby (powikłanie rzadkie)
  • Zakażenie lub opóźnione gojenie rany pooperacyjnej
  • Przepuklina w bliźnie pooperacyjnej
  • Podpis  ->
    Opracował
    lek. med. Robert Olewiński

    Nota prawna


    Prezentowane strony mają charakter edukacyjny. Ogólne informacje na temat chorób i zasad postępowania w żadnym stopniu nie zastępują fachowej porady lekarskiej. Pomimo rygorystycznego przestrzegania ogólnie przyjętych zasad tworzenia serwisów medycznych ustalonych przez Health on the Net Foundation i weryfikacji prezentowanych treści przez uznane Autorytety medyczne, twórcy serwisu nie biorą żadnej odpowiedzialności, ani pośredniej ani bezpośredniej, za sposób wykorzystania i interpretowania informacji zawartych w serwisie.