04 grudnia 2024r.
Emedica.pl - Internetowy serwis dla Pacjentów
Emedica.pl - Internetowy serwis dla Pacjentów
 
Opis  ->
Jest to przewlekły proces zapalny, okresowo nasilający się, cechujący się różnorodnością przebiegu klinicznego w zależności od postaci choroby oraz stopnia nasilenia białkomoczu i krwiomoczu. Przy masywnym białkomoczu (zazwyczaj powyżej 3,5 g/dobę) dominują objawy zespołu nerczycowego. Może przebiegać jako postać z nawracającym krwiomoczem (typowe dla nefropatii IgA, czyli choroby Bergera).
Chorują zarówno dzieci, jak i dorośli.
Częstym powikłaniem jest nadciśnienie tętnicze.
Choroba prowadzi do przewlekłej niewydolności nerek.
Objawy  ->
  • Pienienie się moczu (świadczy o dużej zawartości białka)
  • Krwiomocz (podbarwienie moczu przez krew)
  • Obrzęki (początkowo dyskretne mogą dotyczyć tylko okolicy kostek, pojawiają się w ciągu dnia i ustępują po nocy; w ciężkim zespole nerczycowym mogą obejmować całe ciało – są miękkie, podatne na ucisk, skóra nad nimi napięta)
  • Wodobrzusze (płyn zbiera się w jamie otrzewnej), również w jamach opłucnowych powodując duszność (w ciężkich postaciach zespołu nerczycowego)
  • Osłabienie, uczucie zmęczenia
  • Brak łaknienia, rzadziej nudności i wymioty
  • Bóle głowy (często)
  • Nadciśnienie tętnicze (często)
  • Niedokrwistość

  • Wielu chorych nie ma żadnych dolegliwości przez wiele lat trwania choroby.

    Szybkiego kontaktu z lekarzem wymaga:
  • Pojawienie się drgawek (może świadczyć o obrzęku mózgu)
  • Objawy infekcji z gorączką
  • Gwałtowne narastanie obrzęków
  • Nagłe zmniejszenie ilości oddawanego moczu (szczególnie poniżej 500 ml na dobę)
  • Przyczyny  ->
    Przyczyną choroby jest uszkodzenie błony sączącej kłębuszków nerkowych przez procesy immunologiczne. Wyróżnia się dwie postacie kłębuszkowego zapalenia nerek:
  • pierwotną
  • wtórną – towarzyszącą kolagenozom (np. toczniowi rumieniowatemu układowemu) i zapaleniom drobnych naczyń
  • Zapobieganie  ->
    Jedyną metodą zapobiegania jest unikanie wszelkich zakażeń.
    Przebieg  ->
    Przebieg jest trudny do przewidzenia, zależy od odpowiedzi na leczenie. W wielu przypadkach choroba trwa latami z okresowymi zaostrzeniami i remisjami. Remisja może być tylko częściowa – zmniejszenie ilości białka traconego z moczem. U części chorych żadne leki nie powodują ustępowania zmian w moczu i nie hamują rozwoju przewlekłej niewydolności nerek.
    Powikłania  ->
  • Zakażenia bakteryjne skóry, układu oddechowego i moczowego
  • Powikłania zakrzepowo-zatorowe (zakrzepica żył głębokich kończyn dolnych, żył nerkowych, zatorowość płucna)
  • Przewlekła niewydolność nerek
  • Przyspieszony rozwój miażdżycy
  • Badania  ->
    Potwierdzenie rozpoznania wymaga wykonania badania wycinka nerki pobranego drogą biopsji. Jednak w wielu przypadkach można ustalić rozpoznanie z dużym prawdopodobieństwem na podstawie obrazu klinicznego, ogólnego badania moczu, 24-godzinnej zbiórki moczu na obecność białka, oznaczenia zawartości białka w surowicy. Lekarz może zalecić wykonanie innych badań krwi, takich jak: OB, morfologia, stężenie sodu, potasu, glukozy, kreatyniny, cholesterolu, trójglicerydów, elektroforezy białka, jak również badania ultrasonograficznego nerek.
    Lekarz może uzależnić rozpoczęcie leczenia od wykonania biopsji nerkowej, co wiąże się z koniecznością hospitalizacji.
    W przypadku narastających obrzęków należy zapisywać ilość płynów spożywanych w ciągu doby oraz mierzyć dobową ilość wydalanego moczu. Próbka moczu z dobowej zbiórki może być przydatna w celu oceny ilości wydalanego białka z moczem. Należy również odnotowywać poranną wagę – jej szybki wzrost świadczy o zatrzymywaniu płynów w organizmie.
    Cel leczenia  ->
  • Zmniejszenie białkomoczu (jest głównym i najważniejszym celem, nie zawsze jednak możliwym do osiągnięcia) oraz zwalczanie obrzęków poprzez ograniczenie soli w diecie i stosowanie leków moczopędnych
  • Zahamowanie rozwoju przewlekłej niewydolności nerek (przewlekły proces zapalny niszczy nerki)
  • Zapobieganie powikłaniom zatorowo-zakrzepowym poprzez stosowanie leków hamujących agregację płytek
  • Obniżenie poziomu cholesterolu przez stosowanie diety z ograniczeniem tłuszczów zwierzęcych oraz leków obniżających poziom lipidów
  • Zwalczanie towarzyszących infekcji
  • Leczenie  ->
    Zalecenia ogólne
  • Leczenie dietetyczne powinno zostać skonsultowane z lekarzem. U osób z utrzymującymi się obrzękami zazwyczaj zaleca się ograniczenie białka w diecie (do 1 g/kg masy ciała + 50% białka traconego z moczem), tłuszczów zwierzęcych i soli (poniżej 2 g na dobę). Oznacza to w praktyce znaczne ograniczenie spożycia mięsa (zwłaszcza wieprzowiny), wędlin, serów oraz nie dosalanie potraw.
    Korzystna jest dieta wegetariańska.
  • Zaleca się ograniczenie aktywności fizycznej w okresie nasilenia obrzęków (leżenie w łóżku).
  • Nie zaleca się opalania
  • Lekarz może zalecić ograniczenie ilości przyjmowanych płynów
  • Szczepienia, poza szczepieniem przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B, nie są zalecane


  • Leczenie farmakologiczne
  • Jeśli dominuje białkomocz nerczycowy, stosuje się kortykosterydy lub leki immunosupresyjne wg różnych schematów i w różnych połączeniach
  • Niezależnie od obrazu choroby, jeśli nie ma przeciwwskazań podaje się leki hamujące agregację płytek
  • Ponadto włącza się leki moczopędne, niespecyficznie zmniejszające białkomocz, obniżające stężenie cholesterolu.
  • Podpis  ->
    Opracował
    dr n. med. Jerzy Chudek

    Nota prawna


    Prezentowane strony mają charakter edukacyjny. Ogólne informacje na temat chorób i zasad postępowania w żadnym stopniu nie zastępują fachowej porady lekarskiej. Pomimo rygorystycznego przestrzegania ogólnie przyjętych zasad tworzenia serwisów medycznych ustalonych przez Health on the Net Foundation i weryfikacji prezentowanych treści przez uznane Autorytety medyczne, twórcy serwisu nie biorą żadnej odpowiedzialności, ani pośredniej ani bezpośredniej, za sposób wykorzystania i interpretowania informacji zawartych w serwisie.