20 kwietnia 2024r.
Synonimy
Coxa plana, jałowa martwica bliższej nasady kości udowej, choroba Legg-Calve-Perthesa
Opis
Jest to samoistnie przemijające schorzenie biodra dziecięcego, charakteryzujące się czasowym obumarciem głowy i szyjki kości udowej. Choroba występuje w wieku 3-14 lat, 4-5 razy częściej u chłopców. Objawy najczęściej pojawiają się między 5 a 8 rokiem życia. Obustronnie występuje w 10-20% przypadków.
Objawy
Kontaktu z lekarzem wymaga:
Przyczyny
Przyczyny choroby nie są do końca poznane. Istnieje wiele teorii rozwoju choroby. Obecnie za przyczynę choroby uważa się zaburzenia procesu kostnienia rozwijającej się głowy i szyjki kości udowej. Inne wymieniają jako przyczynę uraz lub stan zapalny biodra, zaburzenia ukrwienia głowy kości udowej, a także zaburzenia hormonalne.
Czynniki sprzyjające zachorowaniuPrzebyta dysplazja stawu biodrowego w niemowlęctwie
Stosowanie leków sterydowych
Nadwaga
Szybki wzrost organizmu w okresie dojrzewania
Płeć męska i wiek między 5 a 8 rokiem życia
Czynniki sprzyjające zachorowaniu
Zapobieganie
Nie są znane żadne środki zapobiegawcze.
Przebieg
Choroba zazwyczaj trwa około 3-4 lata. Jest najcięższą z tak zwanych jałowych martwic kości. W jej przebiegu można wyróżnić kilka okresów:
I – okres wczesny, trwający około 2 miesiące
II – okres martwicy, trwający około 6-18 miesięcy
III – okres regeneracji, trwający około 6-12 miesięcy i dłużej
IV – okres odbudowy i utrwalenia zmian.
Tylko wczesne rozpoznanie i specjalistyczne leczenie mogą doprowadzić do wyleczenia i zmniejszenia ryzyka powikłań.
I – okres wczesny, trwający około 2 miesiące
II – okres martwicy, trwający około 6-18 miesięcy
III – okres regeneracji, trwający około 6-12 miesięcy i dłużej
IV – okres odbudowy i utrwalenia zmian.
Tylko wczesne rozpoznanie i specjalistyczne leczenie mogą doprowadzić do wyleczenia i zmniejszenia ryzyka powikłań.
Powikłania
Bagatelizowanie dolegliwości i opóźnianie leczenia zawsze prowadzi do poważnych powikłań. Są to:
Ciężkie zniekształcenia stawu biodrowego
Skrócenie długości chorej kończyny
Znaczne ograniczenie zakresu ruchu biodra i utrwalone przykurcze
Zaburzenia chodu
Stany zapalne chorego biodra
Badania
Chorobę rozpoznaje się na podstawie zdjęcia rentgenowskiego biodra. Wcześniej zmiany chorobowe można wykazać badaniem rezonansu magnetycznego (NMR). Pomocna jest również scyntygrafia biodra oraz badanie ultrasonograficzne.
Cel leczenia
Leczenie polega na jak najszybszym zastosowaniu odciążenia chorego biodra w celu ochrony miękkiej głowy kości udowej przed zgniataniem. Ogranicza to powstawanie zniekształceń głowy i stwarza najlepsze warunki do jej odbudowy.
Leczenie
Zalecenia ogólne
Podstawą leczenia jest leżenie w łóżku z bezwzględnym zakazem chodzenia, stawania i klękania. Ten okres leczenia trwa od 6-12 miesięcy
Często – w początkowym okresie leczenia – istnieje konieczność zastosowania wyciągu za chorą kończynę. Odbywa się to podczas pobytu w szpitalu
W dalszym okresie leczenia stosuje się specjalne gipsy lub aparaty ortopedyczne odciążające chore biodro (przez okres około 2 lat)
Pomoc rodziny, nauczycieli, a czasem psychologa może być konieczna, aby pomóc dziecku zaakceptować te wyjątkowo uciążliwe zalecenia
Należy podkreślić, że ruch w chorym stawie bez obciążania nie jest szkodliwy, wręcz przeciwnie, bardzo korzystny dla procesu gojenia i odzyskiwania sprawności chorej kończyny
Leczenie farmakologiczne
Jest to leczenie wspomagające. Okresowo stosowane są głównie leki przeciwbólowe.
Leczenie farmakologiczne
Jest to leczenie wspomagające. Okresowo stosowane są głównie leki przeciwbólowe.
Leczenie operacyjne
Ze względu na wyjątkowo długi i uciążliwy dla pacjenta okres leczenia oraz trudny do uzyskania zadowalający efekt końcowy, coraz częściej w leczeniu choroby stosuje się wczesną interwencję operacyjną. Wyniki takiego leczenia są bardzo obiecujące.
Podpis
Opracował
lek. med. Robert Frąc
lek. med. Robert Frąc
Nota prawna
Prezentowane strony mają charakter edukacyjny. Ogólne informacje na temat chorób i zasad postępowania w żadnym stopniu nie zastępują fachowej porady lekarskiej. Pomimo rygorystycznego przestrzegania ogólnie przyjętych zasad tworzenia serwisów medycznych ustalonych przez Health on the Net Foundation i weryfikacji prezentowanych treści przez uznane Autorytety medyczne, twórcy serwisu nie biorą żadnej odpowiedzialności, ani pośredniej ani bezpośredniej, za sposób wykorzystania i interpretowania informacji zawartych w serwisie.
Stosujemy się do standardu HONcode dla wiarygodnej informacji zdrowotnej -