Synonimy
![->](http://www.emedica.pl/components/com_encyklopedia/css/arrow_right.png)
Infekcja rany pooperacyjnej
Opis
![->](http://www.emedica.pl/components/com_encyklopedia/css/arrow_right.png)
Do zakażenia rany pooperacyjnej dochodzi w wyniku dostania się do niej bakterii podczas lub po zabiegu operacyjnym. Zakażenie rany pooperacyjnej rozwija się średnio u 1% pacjentów, a w niektórych sytuacjach do nawet u 30% operowanych pacjentów – zależnie od rodzaju zabiegu operacyjnego i stanu ogólnego pacjenta.
Objawy
![->](http://www.emedica.pl/components/com_encyklopedia/css/arrow_right.png)
Objawy zakażenia rany pooperacyjnej najczęściej pojawiają się pomiędzy 5 a 10 dniem po zabiegu operacyjnym, a więc często w okresie, gdy pacjent został już wypisany ze szpitala. Obserwuje się:
Zaczerwienienie, ból, niekiedy obrzęk w okolicy brzegów rany pooperacyjnej, jednak nie zawsze na jej pełnej długości
Ropę lub krwisto-mętną treść wydobywającą się z wnętrza rany, pomiędzy szwami lub z otworu po drenie
Gorączka i dreszcze – tylko w przypadkach uogólnionego zakażenia
Kontaktu z lekarzem wymaga:
Jeżeli objawy zakażenia rany pooperacyjnej pojawią się już po wypisaniu do domu, należy jak najszybciej skontaktować się z lekarzem, najlepiej w oddziale, gdzie wykonano zabieg operacyjny. Kontrola lekarska jest także niezbędna, jeśli w trakcie leczenia zakażenia rany pooperacyjnej nie ustępują objawy, pojawia się wysoka gorączka, dreszcze lub uczucie ogólnego rozbicia.
Kontaktu z lekarzem wymaga:
Jeżeli objawy zakażenia rany pooperacyjnej pojawią się już po wypisaniu do domu, należy jak najszybciej skontaktować się z lekarzem, najlepiej w oddziale, gdzie wykonano zabieg operacyjny. Kontrola lekarska jest także niezbędna, jeśli w trakcie leczenia zakażenia rany pooperacyjnej nie ustępują objawy, pojawia się wysoka gorączka, dreszcze lub uczucie ogólnego rozbicia.
Przyczyny
![->](http://www.emedica.pl/components/com_encyklopedia/css/arrow_right.png)
Zakażenie rany pooperacyjnej jest wynikiem przedostania się bakterii do wnętrza rany. Bakterie te – to pochodzące najczęściej ze skóry pacjenta lub personelu – gronkowce lub paciorkowce, jednak zakażenie rany może wywołać praktycznie każda inna bakteria. Infekcja rany pooperacyjnej może rozwinąć się nawet w przypadku bardzo starannego przestrzegania zasad aseptyki, prawidłowego przygotowania i przeprowadzenia zabiegu operacyjnego oraz nienagannej opieki pooperacyjnej i nie może być utożsamiane z zaniedbaniami ze strony lekarzy lub pielęgniarek.
Czynniki sprzyjające zachorowaniu
Ryzyko zakażenia rany pooperacyjnej jest różne u poszczególnych pacjentów i wzrasta szczególnie w przypadku:Osób starszych z chorobami współistniejącymi
Chorych niedożywionych z niedoborami witaminowymi
Pacjentów z niektórymi chorobami przewlekłymi, szczególnie z cukrzycą
Pacjentów z chorobą nowotworową
Pacjentów otyłych (gorsze gojenie i większa podatność na zakażenie podskórnej tkanki tłuszczowej)
Zabiegów wykonywanych na przewodzie pokarmowym, wewnątrz którego w normalnych warunkach znajduje się bardzo duża ilość potencjalnie groźnych bakterii
Zabiegów wykonywanych ze wskazań nagłych
Zabiegów wykonywanych z powodu urazów wiążących się ze zranieniami
Zabiegów wykonywanych u pacjentów przyjmujących leki immunosupresyjne lub cierpiących na choroby obniżające ogólną odporność organizmu
Czynniki sprzyjające zachorowaniu
Ryzyko zakażenia rany pooperacyjnej jest różne u poszczególnych pacjentów i wzrasta szczególnie w przypadku:
Zapobieganie
![->](http://www.emedica.pl/components/com_encyklopedia/css/arrow_right.png)
Podstawową metodą zapobiegania zakażeniu rany pooperacyjnej jest drobiazgowe przestrzeganie zasad aseptyki na oddziale chirurgicznym i bloku operacyjnym, prawidłowe przygotowanie pola operacyjnego, starannie przeprowadzony zabieg operacyjny oraz dobra opieka nad pacjentem w okresie po zabiegu. Obecnie stosuje się szereg metod dodatkowo zmniejszających ryzyko infekcji rany:
Stosowanie tak zwanej przedoperacyjnej profilaktyki antybiotykowej, która zwykle obejmuje dożylne podanie jednej dawki antybiotyku na około pół godziny przed rozpoczęciem zabiegu
Ograniczenie do minimum pobytu chorego w oddziale chirurgicznym przed planowanym zabiegiem operacyjnym
Przygotowanie chorego do zabiegu operacyjnego – mycie całego ciała i delikatne golenie (lub depilacja) miejsca zabiegu
W przypadku operacji naruszających ciągłość przewodu pokarmowego (np. z przecięciem żołądka lub jelita) stosowana jest przedoperacyjna głodówka i doodbytniczy wlew przeczyszczający (lewatywa) w celu maksymalnego opróżnienia jelit z potencjalnie zakaźnej treści
Staranne rozważenie konieczności wykonywania zabiegu w trybie nagłym – o ile to możliwe, korzystniej jest przygotować pacjenta do zabiegu w trybie planowym
Przebieg
![->](http://www.emedica.pl/components/com_encyklopedia/css/arrow_right.png)
Zakażenie rany pooperacyjnej zwykle udaje się opanować przy prawidłowym usunięciu treści ropnej, regularnej zmianie opatrunków i ewentualnie zastosowaniu odpowiedniego antybiotyku. Proces gojenia rany w przypadku jej zakażenia wydłuża się i może trwać 2, 3, a nawet 4 tygodnie.
Powikłania
![->](http://www.emedica.pl/components/com_encyklopedia/css/arrow_right.png)
Badania
![->](http://www.emedica.pl/components/com_encyklopedia/css/arrow_right.png)
Rozpoznanie zakażenia rany pooperacyjnej opiera się na stwierdzeniu opisanych powyżej objawów, jest stosunkowo łatwe i nie wymaga żadnych badań dodatkowych. Pobiera się jedynie próbkę ropy lub innej wydzieliny z rany albo ewentualnie wymaz z jej powierzchni do badania mikrobiologicznego w celu wyhodowania i określenia rodzaju bakterii odpowiedzialnej za infekcję oraz ustalenia, na jakie antybiotyki jest ona najbardziej wrażliwa.
Cel leczenia
![->](http://www.emedica.pl/components/com_encyklopedia/css/arrow_right.png)
Celem leczenia jest jak najszybsze zlikwidowanie infekcji bakteryjnej oraz zagojenie rany pooperacyjnej w sposób możliwie jak najbardziej zadowalający kosmetycznie.
Leczenie
![->](http://www.emedica.pl/components/com_encyklopedia/css/arrow_right.png)
Zalecenia ogólne
W przypadku niewielkiego stopnia zakażenia nie ma potrzeby przyjmowania pacjenta do szpitala i w miarę możliwości leczenie prowadzi się w trybie ambulatoryjnym
O ile do rozwoju infekcji dojdzie jeszcze podczas pobytu pacjenta w szpitalu, to leczenie prowadzi się w oddziale chirurgicznym
Podstawą leczenia jest regularna, codzienna (a czasem nawet 2-3 razy na dzień) zmiana opatrunków połączona ze starannym przemywaniem i płukaniem rany środkami dezynfekującymi
Przyjęcie do szpitala i leżenie w łóżku są konieczne jedynie w przypadku rozległego zakażenia dużych ran pooperacyjnych i u pacjentów, którzy nie będą w stanie regularnie poddawać się zmianom opatrunków i kontroli lekarskiej
Nie ma szczególnych ograniczeń dietetycznych (chyba, że wynikają one z choroby podstawowej pacjenta); wskazane jest regularne spożywanie wysokowartościowych i urozmaiconych posiłków
Leczenie farmakologiczneAntybiotyki – dożylnie lub doustnie w celu zlikwidowania infekcji. Najlepiej, jeżeli stosuje się antybiotyki wybrane na podstawie badania mikrobiologicznego i znana jest wrażliwości bakterii odpowiedzialnych za zakażenie
Witaminy, mikro- i makroelementy, aby ułatwić i przyspieszyć gojenie rany pooperacyjnej
Środki przeciwbólowe – zwykle wystarczające są popularne leki przeciwbólowe dostępne w aptece bez recepty
Leczenie farmakologiczne
Leczenie operacyjne
![->](http://www.emedica.pl/components/com_encyklopedia/css/arrow_right.png)
Podpis
![->](http://www.emedica.pl/components/com_encyklopedia/css/arrow_right.png)
Opracował
lek. med. Robert Olewiński
lek. med. Robert Olewiński
Nota prawna
Prezentowane strony mają charakter edukacyjny. Ogólne informacje na temat chorób i zasad postępowania w żadnym stopniu nie zastępują fachowej porady lekarskiej. Pomimo rygorystycznego przestrzegania ogólnie przyjętych zasad tworzenia serwisów medycznych ustalonych przez Health on the Net Foundation i weryfikacji prezentowanych treści przez uznane Autorytety medyczne, twórcy serwisu nie biorą żadnej odpowiedzialności, ani pośredniej ani bezpośredniej, za sposób wykorzystania i interpretowania informacji zawartych w serwisie.