04 grudnia 2024r.
Emedica.pl - Internetowy serwis dla Pacjentów
Emedica.pl - Internetowy serwis dla Pacjentów
 
Opis  ->
Pod pojęciem tym rozumie się uczucie palenia za mostkiem, któremu może towarzyszyć kwaśny smak w ustach. Może wystąpić w każdym wieku, ale częściej dotyczy osób starszych.
Objawy  ->
Najczęściej zgaga przybiera postać palącego, piekącego bólu lub dyskomfortu odczuwanego w dolnej części mostka. Dolegliwości występują najczęściej po posiłku, ulegają nasileniu przy pochyleniu do przodu i w pozycji leżącej lub po zażyciu niektórych pokarmów, a ustępują po przyjęciu „mleczka” zobojętniającego. Może im towarzyszyć cofanie się pokarmu do jamy ustnej i kwaśny smak w ustach. Objawy te są często nazywane przez chorych wymiotami, ale nie towarzyszą im mdłości ani odruchy wymiotne. Ponieważ dolegliwości dotyczą okolicy przedsercowej, często są mylone z objawami choroby wieńcowej, ale zgaga nie ma nic wspólnego z chorobą serca ani innymi chorobami układu krążenia.

Kontaktu z lekarzem wymaga:
  • Pojawienie się bólu przy przełykaniu
  • Utrata masy ciała
  • Niedokrwistość

    Szybkiego kontaktu z lekarzem wymaga:
    Sytuacja, w której uczuciu dyskomfortu za mostkiem towarzyszy duszność, pocenie się, wymioty lub mdłości, albo jeśli wraz z bólem za mostkiem występują bóle lub drętwienia szyi i rąk.
  • Przyczyny  ->
    Zgaga jest spowodowana cofaniem się (zarzucaniem) kwaśnej treści żołądkowej do dolnego odcinka przełyku, czasami do górnego odcinka, a nawet do jamy ustnej (kwaśny smak w ustach). Może jej towarzyszyć stan zapalny przełyku. Do zarzucania treści żołądkowej dochodzi wskutek upośledzenia czynności pierścienia mięśniowego, tak zwanego dolnego zwieracza przełyku, który stanowi fizjologiczną przegrodę między przełykiem a żołądkiem i w normalnych warunkach rozkurcza się tylko w czasie połykania pokarmu. Zgaga jest objawem niewydolności tego zwieracza i podrażnienia błony śluzowej przełyku przez kwas solny.
    Zapobieganie  ->
  • Zmniejszenie masy ciała u osób z nadwagą
  • Unikanie kładzenia się po posiłku, kolacja nie później niż 3 godziny przed snem
  • Unikanie kawy, czarnej herbaty, alkoholu, pikantnych przypraw, kwaśnych soków owocowych i słodyczy (zwłaszcza czekolady) – wymienione pokarmy i używki mogą nasilać dolegliwości
  • Częste posiłki o niewielkiej objętości, nie wolno dopuszczać do przepełnienia żołądka
  • Spanie z tułowiem umieszczonym wyżej niż reszta ciała (na przykład uniesienie głowowej części łóżka o 10-15 cm przez podłożenie klocków)
  • Maksymalne ograniczenie lub zaprzestanie palenia papierosów
  • Przebieg  ->
    Dolegliwości można znacznie ograniczyć stosując się do zaleceń ogólnych, a całkowicie zlikwidować przy pomocy leków, chociaż po ich odstawieniu dolegliwości często nawracają. Powikłania należą do rzadkości.
    Powikłania  ->
    Zapalenie przełyku
    Badania  ->
    Jeśli zgaga jest jedynym objawem, lekarz zaleca zwykle odpowiednie leczenie bez wykonywania badań dodatkowych. Badania są potrzebne dopiero wówczas, jeśli leki są nieskuteczne lub jeśli oprócz zgagi występują inne, niepokojące objawy. Zwykle wykonuje się badanie radiologiczne górnego odcinka przewodu pokarmowego lub gastroskopię.
    Cel leczenia  ->
    Celem leczenia jest łagodzenie objawów oraz zapobieganie wystąpieniu zapalenia przełyku.
    Leczenie  ->
    Zalecenia ogólne
    Najważniejsze jest unikanie opisanych powyżej sytuacji powodujących cofanie się treści żołądkowej do przełyku. W wielu przypadkach objawy ustępują po zażyciu mleczka lub tabletek zobojętniających kwas solny – różne ich rodzaje są dostępne w aptece bez recepty. Jeśli dolegliwości nie ustępują, konieczne jest stosowanie silniejszych preparatów, które przepisuje lekarz. Zalecenia dietetyczne podano w części dotyczącej zapobiegania. Należy unikać pochylania się i kładzenia po jedzeniu, poza tym zaleca się zwiększenie aktywności fizycznej, ponieważ ułatwi to powrót do prawidłowej masy ciała.

    Leczenie farmakologiczne
  • Tabletki i mleczka zobojętniające kwas solny przyjmowane po posiłkach
  • Leki hamujące wydzielanie kwasu solnego: ranitydyna i famotydyna (stosowane zwykle dwa razy dziennie) lub omeprazol i pantoprazol (stosowane raz dziennie)
  • Leki usprawniające czynność skurczową przełyku (metoklopramid, cisaprid)
  • Leczenie operacyjne  ->
    Stosowane jedynie w wyjątkowych, opornych na leczenie przypadkach, przy ciężkim zapaleniu przełyku z towarzyszącą przepukliną rozworu przełykowego przepony. Najczęściej wykonuje się tak zwaną fundoplikację metodą laparoskopową.
    Podpis  ->
    Opracowała
    lek. med. Edyta Zagórowicz

    Nota prawna


    Prezentowane strony mają charakter edukacyjny. Ogólne informacje na temat chorób i zasad postępowania w żadnym stopniu nie zastępują fachowej porady lekarskiej. Pomimo rygorystycznego przestrzegania ogólnie przyjętych zasad tworzenia serwisów medycznych ustalonych przez Health on the Net Foundation i weryfikacji prezentowanych treści przez uznane Autorytety medyczne, twórcy serwisu nie biorą żadnej odpowiedzialności, ani pośredniej ani bezpośredniej, za sposób wykorzystania i interpretowania informacji zawartych w serwisie.