31 października 2025r.
Opis
Jest to choroba wywołana niedoborem parathormonu, hormonu produkowanego przez przytarczyce, niewielkie narządy wewnętrznego wydzielania, położone w obrębie szyi tuż obok tarczycy. Parathormon podnosi poziom wapnia we krwi i wraz z kalcytoniną (produkowaną przez komórki C tarczycy) oraz witaminą D reguluje gospodarkę wapniowo-fosforanową organizmu. Niedoczynność tarczycy występuje głównie u dorosłych.
Objawy
Ostra faza choroby:
Tężyczka - w czasie napadu występują bolesne kurcze mięśni twarzy, ramion, dłoni, czasem stóp, wykręcanie kończyn, wykrzywienie twarzy, duszność, napad padaczkowy
Drętwienia i mrowienia dłoni i stóp
Przewlekła faza choroby:Ścieńczenie, wysuszenie i przebarwienia skóry
Łamliwość włosów i paznokci
Niedorozwój zębów
Zaćma
Opóźnienie umysłowe u dzieci
Zaburzenia psychiczne u dorosłych
Kontaktu z lekarzem wymaga:Każdy chory, u którego wystąpiły objawy, mogące wskazywać na niedoczynność przytarczyc
Brak poprawy po tygodniu leczenia
Szybkiego kontaktu z lekarzem wymaga:Wystąpienie napadu tężyczki
Przewlekła faza choroby:
Kontaktu z lekarzem wymaga:
Szybkiego kontaktu z lekarzem wymaga:
Przyczyny
Czynniki sprzyjające zachorowaniu
Zapobieganie
Nie są znane sposoby zapobiegania. Operacje tarczycy wymagają bardzo dużego doświadczenia chirurgicznego.
Przebieg
Pooperacyjna niedoczynność przytarczyc może niekiedy ustąpić po kilku miesiącach, jednakże na ogół choroba ma charakter przewlekły i musi być leczona do końca życia. Wskutek systematycznego leczenia objawy choroby są skutecznie łagodzone. Nieleczona niedoczynność przytarczyc może prowadzić do śmierci.
Powikłania
Badania
Cel leczenia
Podstawowym celem leczenia jest osiągnięcie prawidłowego stężenia wapnia, magnezu i fosforu w surowicy oraz zapobieganie powikłaniom.
Leczenie
Zalecenia ogólne
Niezbędne jest systematyczne leczenie farmakologiczne oraz kontrolne badania lekarskie i laboratoryjne. W przypadku pojawienia się objawów tężyczki (kurcze mięśni, drętwienia kończyn) zaleca się przyłożenie papierowej torebki do ust i oddychanie powietrzem wydychanym z płuc, co pozwala na zwiększenie stężenia dwutlenku węgla we krwi – powoduje to ustąpienie objawów.
Zalecana jest dieta bogata w wapń i uboga w fosforany (należy ograniczyć spożycie mleka i jego przetworów, żółtka jaj, kalafiorów).
Wskazane jest stosowanie kremów nawilżających na skórę oraz krótkie obcinanie paznokci.
Nie jest konieczne ograniczanie aktywności fizycznej.
Leczenie farmakologicznePreparaty wapnia w dużych dawkach
Witamina D
Dożylne podawanie wapnia w przypadku objawów tężyczki
Leki uspokajające i przeciwdrgawkowe
Istnieją próby leczenia parathormonem
Niezbędne jest systematyczne leczenie farmakologiczne oraz kontrolne badania lekarskie i laboratoryjne. W przypadku pojawienia się objawów tężyczki (kurcze mięśni, drętwienia kończyn) zaleca się przyłożenie papierowej torebki do ust i oddychanie powietrzem wydychanym z płuc, co pozwala na zwiększenie stężenia dwutlenku węgla we krwi – powoduje to ustąpienie objawów.
Zalecana jest dieta bogata w wapń i uboga w fosforany (należy ograniczyć spożycie mleka i jego przetworów, żółtka jaj, kalafiorów).
Wskazane jest stosowanie kremów nawilżających na skórę oraz krótkie obcinanie paznokci.
Nie jest konieczne ograniczanie aktywności fizycznej.
Leczenie farmakologiczne
Leczenie operacyjne
Podpis
Opracowała
lek. med. Agnieszka Madej-Pilarczyk
Zakład Endokrynologii, Instytut CMDiK
lek. med. Agnieszka Madej-Pilarczyk
Zakład Endokrynologii, Instytut CMDiK
Nota prawna
Prezentowane strony mają charakter edukacyjny. Ogólne informacje na temat chorób i zasad postępowania w żadnym stopniu nie zastępują fachowej porady lekarskiej. Pomimo rygorystycznego przestrzegania ogólnie przyjętych zasad tworzenia serwisów medycznych ustalonych przez Health on the Net Foundation i weryfikacji prezentowanych treści przez uznane Autorytety medyczne, twórcy serwisu nie biorą żadnej odpowiedzialności, ani pośredniej ani bezpośredniej, za sposób wykorzystania i interpretowania informacji zawartych w serwisie.
Stosujemy się do standardu HONcode dla wiarygodnej informacji zdrowotnej -